DOANH NHÂN - NGHỆ SỸ (Truyện vui)

        - Muốn làm thế nào thì làm, các vị phải tìm ra cho Hội ta một số doanh nhân. Không thể không có doanh nhân được. Vị thế của Hội nằm ở mấy người này đó. Thời buổi bây giờ, người ta trọng doanh nhân hơn trọng chữ, cho nên bằng mọi cách phải tìm ra được trong số hội viên của Hội ít nhất lấy một vài doanh nhân, các vị hiểu chưa?

          Cuộc họp ban chấp hành mở rộng của Hội văn học nghệ thuật làng Cổ Cò ngày càng trở nên bí rị sau lời nhắc đi nhắc lại trên của ông chủ tịch hội. Đã gần hết cả buổi sáng rồi còn gì? Ấy vậy mà từ các ông ủy viên ban chấp hành cho đến trưởng các chi hội đều không ai phát hiện ra được trong hội mình có lấy một doanh nhân. Không có doanh nhân tức là vị thế của hội nó kém đi. Vưỡn biết thế nhưng bói đâu ra doanh nhân trong hội mình cơ chứ. Mọi người đưa mắt nhìn nhau, đùn đẩy ý kiến cho nhau. Trong khi đó, chủ tịch hội thì ngày càng sốt ruột.

           - Thế nào các vị chi hội thơ?

          Chủ tịch hội chiếu tướng ông chi hội trưởng chi hội thơ. Nhà thơ Mộng Mơ - trưởng chi hội thơ giật mình đánh pách một phát ú ớ:

          - Ấy ấy, chi hội tôi không có ai đâu. Các vị thấy đó, chi hội tôi toàn những người hom hem, gầy nhẳng thôi, ăn còn chẳng đủ lấy đâu làm doanh nhân. Có chăng hỏi bên chi hội văn xuôi kia kìa. Các vị ấy hàng sư đoàn, binh đoàn chữ nghĩa thể nào chẳng có doanh nhân?

          Nhà văn Mộng Tưởng - trưởng chi hội văn xuôi đang dòm đọc trang bản thảo tiểu thuyết nghe nhắc đến tên mình vội xua tay:

          - Chớ chớ… Chớ nghe ông ấy tưởng tượng. Lãng mạn nó cũng vừa vừa thôi chứ. Chi hội tôi mang tiếng lắm chữ, nhiều sách thật nhưng doanh nhân không có đâu. Doanh nhân phải là tỷ phú, phải là tiền mà chúng tôi chỉ có chữ thôi, các vị hiểu chưa? Có lẽ xem bên các chi hội nghệ thuật xem. Chứ văn học bói không ra doanh nhân đâu?

          Chủ tịch hội hướng cặp mắt về phía các vị chi hội nghệ thuật. Mấy vị trưởng chi hội này thấy vậy đều cúi mặt xuống. AI cũng sợ chủ tịch gọi đến chi hội mình.

          - Nào, mời ông trưởng chi hội mỹ thuật. Các họa sỹ là kiếm được lắm lắm. Thế nào trong chi hội các ông chẳng có được doanh nhân?

          Họa sỹ Lò Văn Bôi ngắc ngứ:

          - Khổ cho chúng em quá. Đúng là họa sỹ dễ kiếm tiền thật nhưng là ngày trước cơ. Chứ bây giờ các vị thấy đó, pano, áp phích quảng cáo, kể cả băng zon nữa công nghệ in phun lấn át hết, chúng em có kiếm được cái hợp đồng kẻ vẽ nào của bên văn hóa đâu. Vẽ tranh thì tỉnh lẻ này bán cho ai? Với lại, trình độ chúng emhưa sống được bằng nghề đâu. May lắm, cố lắm đủ tiền toan, màu thôi, cố có cái tranh tham gia triển lãm mỹ thuật của tỉnh và khu vực là hết sức rồi. Có chăng, các bác bên nhiếp ảnh thế nào?

          Nghệ sỹ nhiếp ảnh Cù Văn Pô đứng phắt ngay dậy:

          - Này, ông không có doanh nhân thì thôi nhá, đừng có đẩy quả bóng sang tôi. Vẽ còn chẳng ăn ai nữa là chụp. Các vị thấy đấy, chi hội tôi ngày trước còn kiếm được chứ bây giờ nhan nhản máy ảnh, nhan nhản nghệ sỹ nhân dân, đám ma, đám cưới, sinh nhật, đầy tháng, du lịch, tham quan trước còn chạy xô được chứ bây giờ thì ngồi nhìn nha. Họ tự chụp lấy, thậm chí họ tự quay lấy cơ. Nghệ sỹ nhiếp ảnh không phải bán máy là may đấy, lấy đâu ra doanh nhân?

          Trong lúc ông chi hội trưởng chi hội Nhiếp ảnh gân cổ phát biểu, nhạc sỹ Quảng Trung Phô cứ gõ gõ tay làm nhịp lên mặt bàn. Ông cũng đang chuẩn bị ý kiến cãi về cái danh hiệu doanh nhân. Làm sao nhạc sỹ trở thành doanh nhân được cơ chứ. Chúng tôi chỉ bị người khác lợi dụng thôi nhé. Sáng tác xong, ca sỹ, đài báo lấy bản nhạc và làm giàu trên lưng chúng tôi thì có. Nhuận bút một lần, nghe ca sỹ, đài phát thanh truyền hình phát bài hát của mình là sướng, là may rồi, lấy đâu mà giàu được.

          Bà trưởng chi hội múa rung đùi. Các bác chớ gợi ý chúng em nhé. Múa thì có gì mà giàu được. Đủ ăn là khá lắm rồi, lấy đâu mà làm doanh nhân. Chõe bò - trưởng chi hội lý luận phê bình trầm ngâm. Chả thế lại không ư? Thời buổi này, người ta trọng của cải vật chất, cánh ta cứ lao vào thơ phú, nghệ thuật, tranh cãi nhau về câu chữ, về nốt nhạc, về điệu múa thì làm sao có doanh nhân được. Đủ ăn, vưỡn sáng tác được là quý lắm rồi.

          Đang bí rị, tắc tị như thế thì nghệ sỹ ưu tú Giàng Pheo, trưởng chi hội sân khấu đứng phắt dậy:

          - Các vị khỏi lo. Chi hội tôi xin đề cử 8 doanh nhân!

          Chủ tịch Hội và mọi người tròn mắt. Nghệ sỹ Giàng Pheo bước đến cạnh chủ tịch Hội:

          - Chủ tịch khỏi lo. Các vị khỏi lo. Hôm này, tỉnh ta tổ chức ngày doanh nhân, chi hội chúng em sẽ có doanh nhân cho hội và cho tỉnh. Không thể lép vế so với các đoàn thể, tổ chưc khác được.

          - Dưng mà ông làm thế nào? Dững ai?

          Chủ tịch hội sốt sắng. Nghệ sỹ Giàng Pheo nheo mắt cười:

          - Bí mật. Đến hôm đó các vị khắc biết.

          - Nhưng mà phải có danh sách báo cáo tỉnh để người ta còn biểu dương khen thưởng – chủ tịch hội khẩn khoản yêu cầu.

          - Nếu vậy thì ông ghi đi.

          Nghệ sỹ Giàng Pheo đọc một loạt 8 nghệ sỹ trong chi hội đề cử làm dooanh nhân. Mọi người lắc đầu. Nghèo kiết xác như tay ấy sao doanh nhân được? Cô ấy vẫn phải đi hát chầu văn, nhảy đồng ở các chùa kiếm thêm mà doanh nhân à? Tay kia diễn viên kịch nói cả năm nay có vở nào mà doanh nhân? Tiếng xì xào bàn tán nổi lên. Nghệ sỹ Giảng Pheo nghe thấy hết. Ông chắp hai tay trước ngực cúi chào mọi người như khi diễn:

          - Các bác yên trí. Chính họ là những doanh nhân tưng bừng nhất hôm này đó.

          Do thời gian thúc bách, với lại cũng chẳng còn cách nào hơn bằng việc cứ lập danh sách đại như thế gửi tỉnh đã rồi tính sau, chủ tịch hội đồng ý ý kiến của nghệ sỹ Giàng Pheo. Mọi người cũng tìm thấy lối thoát để kết thúc cuộc họp, công với cái đói nên ai nấy đều nhanh chân để về nhà.

          Hôm kỷ niệm ngày doanh nhân, các vị họp hôm bình xét doanh nhân của hội đều có mặt. Ai cũng hồi hộp xem cái lão Giảng Pheo chèo chống thế nào. Mở đầu buổi lễ là chương trình văn nghệ chào mừng. Chi hội sân khấu của hội đảm nhiệm mục này. Nghệ sỹ Giàng Pheo hớn hở bước ra sân khấu chào khán giả. Ông giới thiệu vở diễn. Sau đó, các nghệ sỹ diễn viên của chi hội lên vở. Nội dung vở nói về công cuộc xóa đói, giảm nghèo, làm giàu của quê hương. Nhiều người từ nhiều ngành nghề khác nhau đã phấn đấu trở thành doanh nhân. Hơn 8 nghệ sỹ trong đoàn đóng vai doanh nhân. Tên tuổi đọc vanh vách rõ ràng trước hội nghị. Cả hội trường vỗ tay đón chào các nghệ sỹ, đặc biết mấy doanh nhân, vai chính của vở diễn. Ban tổ chức vui lắm. Nội dung đúng yêu cầu. Diễn rất đạt. Doanh nhân phải thế chứ.

          Ngồi ở ghế đại biểu, chủ tịch hội nở mày nở mặt. Thấy chưa, hội văn học nghệ thuật thiếu gì doanh nhân. Đến vua, chúa, quan còn có nữa là. Các vị đừng tưởng nha. Đừng coi thường hội chúng tôi nha. Cứ mải mê làm giàu, không chăm lo đời sống tinh thần thì họa chỉ có trở thành trọc phú thôi nha.
          Vở diễn kết thúc. Cả sân khấu ngập tràn hoa. Thì toàn các doanh nhân lắm tiền, nhiều của thì bó hoa đối với họ có là gì. Tranh nhau lên tặng hoa. Tiếng nhạc, lời ca tưng bừng.

          Vào hội nghị chính thức một lúc, ông trưởng ban tổ chức hội nghị nháy chủ tịch hội văn học nghệ thuật làng. Hai người ra sau hội trường gặp gỡ đoàn. Trước mắt họ là các “doanh nhân” đang ngấu nghiến cầm chiếc bánh mì ăn. Có người còn toát mồ hôi không biết vì cái gì. Trang phục chưa kịp thay. Vẫn comle ca vát, vẫn áo dài kim tuyến quý phái, tay vẫn đeo đầy nhẫn… giả, cổ vẫn mấy cái vòng vàng… giả. Trông họ oách lắm, ra dáng ông chủ, bà chủ lắm. Duy chỉ có chiếc bánh mì nguội ngắt họ đang cầm trên tay kia là chẳng ăn nhập gì cả.